Liberalism... has done a great deal damage to this planet. It successfully killed
off everything that is noble... everything that holds value outside of the
marketplace. It measures every psychological, aesthetic, historical and moral issue through
issue through marketplace. And when marketplace becomes the sole measure
and judge of our values... well, we're all screwed.

So to be quite honest, I'm not even sure French cinema will survive under the
current circumstances because Sarkozy seems resigned to follow a very liberal
brand of capitalism.

And that brings us back to these little satellites in our country who want to push
Serbia head first into liberal economic waters. Being a small country that hasn't
yet even fully moved away from the wheat and corn fields, liberal capitalism is
absolutely the worst thing that can happen to such a country.


-Emir Kusturica

Το προηγουμενο αποσπασμα ειναι μια ερασιτεχνικη μεταφραση μιας συνεντευξης του Σερβου σκηνοθετη Emir Kusturica που βρηκα στο youtube.

Προσωπικα βρισκω την αποψη του πολυ ενδιαφερουσα, ενα ακομα αντεπιχειρημα απεναντι στον καπιταλισμο. Σιγουρα, δεν προκειται για μια θεση πρωτοτυπη - η αποψη του ομως εχει τεθει τοσο καλα που νομιζω οτι αξιζει..

Γιατι πραγματι, η τακτικη του καπιταλισμου να πουλα τα παντα και να αγνοει - μεχρι ''θανατου'' - οτιδηποτε δεν εχει εμπορικη αξια ή υστερει σε εμπορικη αξια σε σχεση με καποιον ανταγωνιστη του οδηγει σε αργο θανατο την τεχνη.

Τα εμπορικα σκουπιδια κατακλυζουν καθημερινα τις κινηματογραφικες αιθουσες, τα βιβλιοπωλεια, τις τηλεορασεις. Ισως τελικα ο κατακλυσμος αυτος να ειναι επιτηδευγμενος. Γιατι? Η τεχνη σιγουρα απο την προιστορια ηταν παντοτε αναποσπαστο κομματι της ζωης του ανθρωπου, πανκοσμιως. Απο τις μορφες ζωων σε τοιχους σπηλιων μεχρι τους ζωγραφους του 19ου αιωνα και την μπαντα που ακουω ενω γραφω αυτο το κειμενο. Τι μπορει να πει καποιος για την τεχνη? Προσωπικα τη θεωρω αναγκαιοτητα κατα κυριο λογο - η εξωτερικευση, υλοποιηση ισως, συναισθηματων. Συναισθηματα που ενα αληθινο εργο τεχνης αναπαραγει στον δεκτη του προσφεροντας του αυτο που αποκαλουν ψυχαγωγια - με την ειληκρινη εννοια της λεξης. Επισης, μεσω της καλλιτεχνικης εκφρασης ο δημιουγος απελευθερωνεται δημιουργηκα απο τη συναισθηματικη φορτιση.

Η τεχνη οπως νομιζω ειπα και προηγουμενως ηταν παντα κομματι των ανθρωπινων κοινωνιων, καθως και αναγκαιοτητα για την επιβιωση ορισμενων. Στην σημερινη, μετα-βιομηχανικη, καπιταλιστικη κοινωνια ο ρολος της ειναι πολυ διαφορετικος απο αυτον που ειχε καποτε. Το κοινο την αντιμετωπιζει σαν διασκεδαση, αδυνατωντας να εντοπισει κατι το βαθυτερο - ακριβως γιατι στην λεγομενη ψευτικη τεχνη, στη μη-τεχνη δεν υπαρχει παρα επιφανειακοτητα. Ο σκοπος της δημιουργειας της ειναι τα οικονομικα ωφελη για τον δημιουργο και την κλικα που τον περιτριγυριζει, η υστεροφημια και η ματαιοδοξια και η εκμεταλευση - του κυριο συστατικο της σουπας του καπιταλισμου.

Σιγουρα, ορισμενα απο αυτα τα προιοντα διαθετουν μια αξια ως εργα τεχνης, αλλα πραγματικα, το κοινο στην πλειοψηφεια του δεν εχει την παιδεια να δεχτει οτιδηποτε διαφοροποιειται απο τις γνωστες του πατεντες.

Η ελειψη αυτη μπορει καλλιστα συμβαλει στο να οδηγηθει στην αλλωτριωμενη κατασταση στην οποια εχει υποπεσει ο ανθρωπος του Δυτικου Κοσμου - αποξενωση απο τον κοινωνικο του περιγυρο και απο τον ιδιο του τον εαυτο, ψυχολογικα προβληματα οπως η καταθλιψη (η οποια παιρνει σιγα σιγα διαστασεις πανδημειας σε μεγαλες πολεις). Σαφως η παραπανω μαζα δυστυχησμενων ''επιζωντων'' της ζωης ειναι πολυ πιο ευκολα ελενξιμη απο εναν ανθρωπο που διαθετει εσωτερικη γαληνη - γιατι εδω αναγεται η αναγκαιοτητα της τεχνης. Ηρεμει και γαληνευει. Αλλες φορες εξαπτει και συνκινει. Αλλα παντα, φερνει Ευδαιμονια.